(VietNamNet) - Công an đốc thúc, GTCC thận trọng, dân lo lắng còn UBND TP vẫn chưa có câu trả lời - đó là bức tranh toàn cảnh quanh chuyện tạm dừng đăng ký xe máy mà VietNamNet ghi nhận được vào lúc này. Mặc dù 9/2 vừa qua, không chờ đợi được phía GTCC, Công an Hà Nội đã một mình đứng riêng 1 Tờ trình, khẩn thiết đề nghị UBND TP ra quyết định; thậm chí 1 văn bản quyết định ghi rõ thời điểm tạm dừng là 20/2 đã được soạn sẵn, chỉ chờ Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Đỗ Hoàng Ân ký... song theo đánh giá của chúng tôi, chưa thể tạm dừng đăng ký xe máy vào 20/2.

Đăng ký xe máy vẫn là nhu cầu rất lớn của người Hà Nội. (Ảnh: Nguyên Vũ)

Tờ trình số 09/TTr-CATP ngày 9/2/2004 của ngành công an gửi lên UBND TP. Hà Nội do Phó Giám đốc Công an TP. Hà Nội Nguyễn Đức Nhanh ký. Tờ trình nêu rõ thực trạng giao thông tại Hà Nội, đề đạt các giải pháp kiềm chế tai nạn, ùn tắc giao thông và cuối cùng là ''đề nghị UBND TP. Hà Nội xem xét, phê duyệt và ra quyết định thực hiện tạm dừng đăng ký xe máy mới tại 5 quận còn lại từ ngày 20/2/2004 theo đúng tinh thần Nghị quyết 15/NQ/TW ngày 15/12/2000 của Bộ Chính trị về phương hướng, nhiệm vụ phát triển thủ đô Hà Nội giai đoạn 2001 - 2010: Tổ chức điều tiết hợp lý các phương tiện giao thông, hạn chế, tiến tới không để các phương tiện giao thông thô sơ và xe hai bánh gắn máy đi trong nội thành để khắc phục ùn tắc và ảnh hưởng môi trường''. Một cơ sở nữa để ngành công an kiên quyết hơn trong vấn đề này là Nghị quyết số 34/2003/NQ-HĐ của Hội đồng nhân dân TP. Hà Nội, trong đó có ủng hộ chủ trương tiến tới tạm dừng đăng ký xe máy trên toàn địa bàn Hà Nội sau khi đã qua bước khởi đầu là tạm dừng tại 4 quận nội thành cũ từ tháng 9/2003.

Trao đổi với phóng viên VietNamNet chiều 10/2, Thiếu tướng Phạm Chuyên, Giám đốc Công an TP. Hà Nội đưa ra quan điểm trước sau như một của ông: ''Muốn phấn đấu một thành phố hiện đại thì không thể lưu hành xe máy. Xe máy chỉ dành cho các công vụ đặc biệt như đưa thư, đưa báo, cảnh sát... Hiện nay, các phương tiện công cộng của chúng ta chưa thực sự phát triển và đáp ứng đầy đủ nhu cầu nên chúng ta buộc phải chấp nhận một lượng xe máy nhất định, cũng như sau này là một lượng ôtô nhất định, nhưng dứt khoát không thể thả lỏng. Thử tưởng tượng nếu xe máy cứ tăng thế này, đường xá vẫn chỉ có vậy, thì chỉ cần đến cuối năm nay thôi, sẽ đi vào đâu, và lấy chỗ nào để đỗ xe máy? Sẽ không còn vỉa hè cho người đi bộ, các cửa hàng kinh doanh mặt phố cũng sẽ bị ảnh hưởng...''.

Thiếu tướng Phạm Chuyên cũng nêu vài con số đơn giản mà bất cứ ai nhìn qua cũng có thể so sánh và kết luận: năm 2003 cả Hà Nội chỉ có 14 người chết vì tai nạn khi ngồi trên ôtô, vài chục người chết khi đi bộ nhưng có tới hơn 300 người đi xe máy chết. Vậy thì, theo ông, tại sao không hạn chế xe máy vừa để bảo vệ tính mạng, chống ùn tắc giao thông, vừa đảm bảo văn minh thương mại?

Giám đốc Sở GTCC Hà Nội Phạm Quốc Trường trong thư trao đổi với Phó Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Đỗ Hoàng Ân (đề ngày 30/1/2004) cũng nói rõ: ''...vài tháng trở lại đây, một số lượng lớn xe máy mang biển ngoại tỉnh và các xe mang biển Hà Nội (mới đăng ký ở 5 quận còn lại và các huyện ngoại thành) tham gia giao thông tăng vọt. Quyết định tạm dừng đăng ký xe máy ở 4 quận nội thành cũ là thí điểm, bước đầu đã phát huy hiệu quả, cần được tổng kết đánh giá trước khi triển khai ở các quận còn lại''.

Còn UBND TP. Hà Nội - cho đến giờ phút này vẫn chưa có câu trả lời đối với cả 2 ngành. Theo chúng tôi biết, đến hết tháng 2/2004 này mới tròn 6 tháng 4 quận nội thành Hà Nội tạm dừng đăng ký xe máy - vì vậy cần thiết phải có sơ kết 6 tháng những điều ''được và chưa được'' trong thực tế, giữa các ngành trước khi tiến hành các bước tiếp theo. Cho nên, thời điểm 20/2 có vẻ như quá gấp gáp và chưa phù hợp để quyết định bất cứ điều gì. Tuy nhiên, đối với người dân, họ chỉ quan tâm một cách giản đơn và thiết thực: Liệu đã tạm dừng đăng ký xe máy vào 20/2 chưa? Nếu chưa thì bao giờ? Có tạm dừng nữa hay là không? Vấn đề còn lại chỉ là: KHÔNG, CÓ hay CHƯA. Trong khi ngay cả những nhà chức trách lúc này còn chưa đi đến một quyết định nào thì người dân mơ hồ, bập bõm là lẽ đương nhiên rồi! Vậy giờ đây, thử cùng luận bàn:

Nếu KHÔNG tiếp tục tạm dừng đăng ký xe máy nữa...

Đặt giả thiết, nếu việc tạm dừng đăng ký xe máy sẽ không tiếp tục được thực thi ở 5 quận còn lại của Hà Nội và cả các huyện ngoại thành, có nghĩa là giải pháp này đã không thành công qua một thời gian thí điểm bước đầu là nửa năm vừa qua tại 4 quận nội thành. Quyết định 98/2003/QĐ-UB cũng vì thế mà hết hiệu lực, việc đăng ký xe máy cho các chủ sở hữu có hộ khẩu thường trú tại 4 quận nội thành cũ cần được khôi phục lại. Bởi lẽ, nếu lộ trình dự kiến tiến tới tạm dừng hoàn toàn đăng ký xe máy trên địa bàn Hà Nội không còn được thực hiện, thì việc 4 quận nội thành thời gian qua không được đăng ký xe máy cũng không còn nguyên ý nghĩa ''hạn chế phương tiện giao thông cá nhân, nhằm giảm thiểu ùn tắc và tai nạn giao thông'' mà chỉ đơn thuần là: không được đăng ký ở đây thì ra nơi khác đăng ký! Vì thực tế, người trong 4 quận mua xe vẫn có thể lưu hành được, có điều phải nhờ người quận khác đăng ký, và lượng xe đăng ký càng lúc càng tăng cao! Nếu không tiếp tục ''lộ trình'' tạm dừng đăng ký cũng có thể hiểu là: nửa năm qua, sự ''hy sinh'' của người dân 4 quận nội thành đã không đem lại lợi ích gì, hơn thế nữa, xã hội phải tốn 1 khoản tiền không nhỏ trả cho các loại ''cò'' đăng ký hộ xe, trả cho giá xe máy, ôtô tăng cao một cách phi lý!

Nếu CÓ tiếp tục tạm dừng đăng ký xe máy...

Điều này hoàn toàn phù hợp với tinh thần Dự thảo của UBND TP. Hà Nội về các giải pháp kiềm chế gia tăng, giảm tai nạn giao thông và ùn tắc giao thông trên địa bàn Hà Nội, theo đúng chủ trương Nghị quyết số 34/2003/NQ-HĐ của Hội đồng nhân dân TP. Hà Nội, Nghị quyết số 13/2002/NQ-CP ngày 19/12/2001 của Chính phủ, Nghị quyết 15/NQ/TW ngày 15/12/2000 của Bộ Chính trị về phương hướng, nhiệm vụ phát triển thủ đô Hà Nội giai đoạn 2001 - 2010. Người dân đã được ''chuẩn bị tinh thần'' qua 6 tháng thí điểm tại 4 quận nội thành, sẽ không ngạc nhiên với các bước tiếp theo. Tuy nhiên, nếu tạm dừng đăng ký xe máy tại 5 quận còn lại, một thực tế chắc chắn xảy ra là nhiều nhân khẩu thuộc các huyện ngoại thành thời gian tới sẽ có thêm ''nghề'' mới - nghề đứng tên đăng ký hộ!!! Có lẽ, một bộ phận sẽ bỏ cả ruộng vườn, chăn nuôi... chỉ để học đi xe máy, thi lấy bằng và trở thành chủ xe!

Nếu CHƯA tạm dừng đăng ký xe máy...

Như đã nhắc ở trên, thời điểm 20/2 - theo đánh giá của chúng tôi là chưa thể có chuyện tạm dừng đăng ký. Còn chuyện đó sẽ rơi vào thời điểm nào, chúng ta cùng chờ đợi...

• Hoàng Huy