Ông Nguyễn Công Ơi liệu có chờ được đến ngày nhận tiền bồi thường oan sai và nghe TAND tỉnh Tiền Giang nói lời xin lỗi?

(VietNamNet) – Ngày 29/11, TAND huyện Chợ Gạo (Tiền Giang) sẽ đưa ra xét xử vụ ông Nguyễn Công Ơi kiện TAND tỉnh Tiền Giang đòi bồi thường thiệt hại do bị oan.

Đây là trường hợp thứ hai của cả nước tòa án đưa ra xét xử tranh chấp liên quan đến việc đòi bồi thường thiệt hại do người có thẩm quyền trong hoạt động tố tụng gây ra theo Nghị quyết 388 của UBTV Quốc hội. Một điều khá trùng hợp là bị đơn trong phiên tòa thứ 2 này cũng lại là TAND tỉnh Tiền Giang và là trường hợp thứ 2 tòa cấp dưới của TAND tỉnh Tiền Giang xử Tòa Tiền Giang.  

Xuất phát từ một vụ tranh chấp đất, ông Nguyễn Công Ơi, sinh năm 1921 (84 tuổi), trú ấp An Phú, xã An Thạnh Thủy, huyện Chợ Gạo, tỉnh Tiền Giang đã bị TAND tỉnh Tiền Giang xử phạt 24 tháng tù nhưng cho hưởng án treo về tội vi phạm các quy định về quản lý, sử dụng đất đai.

Sau khi chấp hành xong bản án trên, ông Nguyễn Công Ơi lại tiếp tục vác đơn khiếu nại gõ cửa các cơ quan chính quyền tỉnh Tiền Giang đề nghị xem xét lại việc giải quyết tranh chấp đất của ông. Trong những lần đi khiếu nại, ông Ơi có những biểu hiện quá khích nên ngày 12/9/1994 Công an thành phố Mỹ Tho đã khởi tố, bắt giam ông Ơi. Ông Ơi bị khởi tố về tội gây rối trật tự công cộng. Đây là loại tội phạm ít nghiêm trọng và người phạm tội phải bị xử lý hành chính trước đó nhưng còn vi phạm thì mới cấu thành tội này.

Lẽ ra với hành vi này, ông Ơi chỉ bị xử lý hành chính nhưng do “tính toán nhầm” về thời điểm xem xét tiền án nên các cơ quan tố tụng Tiền Giang cho rằng ông Ơi thuộc trường hợp tái phạm. Chính vì cái “nhầm” chết người này mà ông lão Ơi bị xử phạt 9 tháng tù về tội “gây rối trật tự công cộng”, tổng hợp thêm 24 tháng tù cho hưởng án treo thành án giam buộc ông lão phải chấp hành tổng cộng 33 tháng tù giam. Dù làm đơn kháng cáo kêu oan, nhưng đầu năm 1997, TAND tỉnh Tiền Giang vẫn y án sơ thẩm tuyên phạt ông Ơi 33 tháng tù giam về cả 2 tội.

Chấp hành án tù được 9 tháng, ông lão Ơi lại được xét tha trước thời hạn vì có nhiều thứ bệnh trong người. Ra tù, ông Ơi lại đi kêu oan đến VKSND Tối cao, TAND Tối cao. Sau khi nghiên cứu hồ sơ, VKSND Tối cao phát hiện các cơ quan tố tụng TP.Mỹ Tho và tỉnh Tiền Giang có sự nhầm lẫn trong việc xác định thời điểm chấp hành án treo của ông lão Ơi. Theo đó, đến thời điểm ông Ơi đến Sở Địa chính tỉnh Tiền Giang khiếu nại, làm mất trật tự thì bản án 24 tháng tù cho hưởng án treo về tội “vi phạm quản lý và bảo vệ đất đai” của ông Ơi đã chấp hành xong nên không thể coi là trường hợp tái phạm. Do vậy không thể xét xử lão Ơi thêm tội mới là “Gây rối trật tự công cộng”, khi hành vi gây rối chưa gây hậu quả nghiêm trọng.

Từ phát hiện này, VKSND Tối cao đã kháng nghị giám đốc thẩm theo hướng xử hủy cả 2 bản án sơ thẩm và phúc thẩm. Ngày 31/5/2001, Tòa hình sự TAND Tối cao tại TP.HCM đã xử giám đốc thẩm và tuyên hủy cả 2 bản án sơ, phúc thẩm của TAND TP.Mỹ Tho và TAND tỉnh Tiền Giang.

Sau khi được tuyên vô tội, ông lão Ơi liên tục gởi đơn đến các cơ quan tiến hành tố tụng Tiền Giang yêu cầu bồi thường oan sai và phục hồi danh dự, nhân phẩm cho ông nhưng mãi không được xem xét. Mới đây, TAND tỉnh Tiền Giang mới đến thương lượng và đồng ý bồi thường cho ông Ơi 10 triệu đồng nhưng ông không đồng ý. Theo ông Ơi, lẽ ra ông phải được bồi thường thiệt hại hơn 65 triệu đồng chứ không chỉ 10 triệu đồng nên ông đã khởi kiện vụ án ra Tòa Chợ Gạo nhờ giải quyết.

Liệu phiên tòa lần này có lặp lại kịch bản như phiên tòa ngày 9/11/2004 TAND huyện Gò Công Tây đã xử cho TAND tỉnh Tiền Giang “thắng kiện”, tuyên buộc TAND tỉnh Tiền Giang bồi thường bằng đúng với số tiền theo đề xuất của TAND tỉnh Tiền Giang và chỉ bằng 1/10 yêu cầu của ông Bùi Văn Mãnh?

• Tấn Thuấn