Từ đầu năm tới nay, 10 người tại Foxconn, nhà máy sản xuất điện thoại Iphone nổi tiếng của hãng Apple ở Thâm Quyến, đã tự vẫn. Nguyên nhân chính xác của hành động này là gì, liệu Foxconn đang phải hứng chịu một lời nguyền hay các công nhân tìm đến chỗ chết do quá căng thẳng?

Công nhân trong nhà máy Foxconn

Liang Chao là con trai một người nông dân tiêu biểu, người di cư tới thành phố để tìm kiếm một cuộc sống tốt đẹp hơn. Dường như, Liang Chao đã tìm được những gì mong muốn tại Thâm Quyến, một thành phố đang bùng nổ ở nam Trung Quốc, nơi cậu làm việc cho Foxconn, một công ty nổi tiếng về sản xuất các bộ phận cho Apple, Dell, Hewlett-Packard, Nokia và nhiều công ty khác.

Tuy nhiên, người công nhân 21 tuổi này được tìm thấy hôm 14/5 sau khi rơi từ tầng 7 của ký túc xá nhà máy xuống đất, cảnh sát địa phương cho hay. Liang là nạn nhân thứ 9 tự vẫn trong một loạt vụ việc tương tự mà trong đó các nhân viên khác của Foxconn cũng tìm tới chỗ chết bằng cách nhảy lầu. Cảnh sát Thâm Quyến hiện vẫn coi những vụ này là tự vẫn.

Liu Kun, một phát ngôn viên của Foxconn cho hay, "theo cảnh sát, hầu hết các nạn nhân gặp phải các vấn đề cá nhân liên quan tới cảm xúc và sức khỏe".

Vài ngày sau khi Liang nhảy lầu tự tử, một nhân viên khác của Foxconn cũng tự vẫn từ một tòa nhà trong khu liên hợp nhà máy ở Thâm Quyến. Tính tổng số, tại Foxconn có 10 người chết, hai người âm mưu tự sát trong vòng 5 tháng qua, các bản tin của cơ quan truyền thông quốc gia Trung Quốc đưa tin.

Bí ẩn chưa lời giải đáp

Những vụ việc trên đều được giới truyền thông Trung Quốc đưa tin rộng rãi. Nó làm dấy lên những câu hỏi về hoàn cảnh khó khăn của công nhân di cư và sức ép mà họ phải chịu trong cuộc sống và công việc tại các thành phố lớn.

Foxconn là một trong những nhà sản xuất điện tử hàng đầu thế giới. Công ty này có 800.000 công nhân ở Trung Quốc Đại lục, 420.000 người ở Thâm Quyến. Các công nhân phải làm việc theo ca và sống trong khu liên hợp của nhà máy.

Ngay lúc này, hiện chưa có câu trả lời chắc chắn về nguyên nhân dẫn tới việc các công nhân tự tử. Foxconn khẳng định, các công nhân đều được đối xử tốt và có rất nhiều yếu tố có liên quan. Theo ông Liu, công ty đang phân tích tâm lý của nhân viên nhằm tìm hiểu gốc rễ của vấn đề.

"Đúng là nhân viên của chúng tôi ở cùng một nơi 24h/ngày và 7 ngày/tuần. Chúng tôi cũng phát hiện được một số công nhân trẻ không biết tên bạn cùng phòng và hai người không bao giờ nói chuyện với nhau. Một số công nhân thích các hoạt động tiêu khiển thì dùng điện thoại di động hay máy tính thay vì tham gia vào các trò giải trí truyền thống. Nhiều công nhân của chúng tôi xuất thân từ vùng nông thôn và việc điều chỉnh để thích ứng với cuộc sống ở thành phố đã trở thành thách thức với họ".

Trung Quốc đã chứng kiến những sự thay đổi mạnh mẽ kể từ khi cố lãnh tụ Đặng Tiểu Bình tiến hành chương trình mở cửa và cải tổ vào năm 1978. Với những thay đổi mạnh mẽ, cuộc cải tổ ở Trung Quốc sản sinh ra cả những người thắng và thua. Những tiến bộ lớn về kinh tế đã tạo ra những hậu quả không mong muốn, gồm cả khoảng cách về thu nhập và bất ổn xã hội.

"Chúng tôi có nhiều người nghèo và một vài người giàu. Sự oán giận chất chồng", Xu Haoyuan, bác sĩ chữa bệnh bằng liệu pháp tâm lý tại Bắc Kinh cho biết. 

Quyết tâm hạn chế tự tử

Nhiều người di cư, vốn phải sống xa nhà và xa gia đình, cũng cảm thấy có vấn đề và thần kinh và thường không tiếp xúc với các nhà tư vấn, một số chuyên gia cho hay. Foxconn khẳng định, công ty đã áp dụng những biện pháp cải thiện đời sống của công nhân, tổ chức các hoạt động giải trí, nhờ các nhà sư an ủi về mặt tinh thần và thiết lập đường dây hỗ trợ 24h.

Theo ông Liu, đường dây này đã giúp ngăn chặn hơn 30 vụ tự tử trong các tháng trước. "Hầu hết các trường hợp đều liên quan tới vấn đề tình cảm, cá nhân hoặc sự nghèo khổ của gia đình. Một số công nhân phiền muộn vì bị sếp rầy la". Người đại diện Foxconn này cho hay, nhân viên công ty thì nhiều nhưng các nhà tư vấn lại hiếm. "Foxconn chưa bao giờ chứng kiến những gì như hiện nay trong 20 năm hoạt động ở Đại lục".

Gần đây nhất, sau một loạt vụ tự tử, các công nhân xây dựng bắt đầu dựng lưới chống tự tử tại nhà máy Foxconn ở Thâm Quyến. Một số cột thép cao 5m cũng được ghép vào tường phía dưới mái để đỡ tấm lưới.

Ngoài ra, để ngăn chặn các công nhân nhảy lầu tự tử, công ty Foxconn cũng cam kết tăng 20% lương và đề xuất tư vấn cho 420.000 nhân viên ở đây.

• Hoài Linh (Tổng hợp)